U



U — In het klassiek Latijnse alfabet bestond er nog geen onderscheid in uiterlijk vertoon tussen de V en de U (of vijf?). Dus dan blijkt uit de context of iets een V, een U of 5 is. Dat gaat meestal goed en de U heeft pas vrij laat een eigen lettervorm gekregen. De U (in de vorm van een V) komt in Rome veelvuldig voor, maar niet vaak als beginletter van een klassiek bouwwerk of ander object van enig historisch belang. Vandaar dat ik nog even iets uit de kast trek dat ik eigenlijk gisteren al bezocht, de Umbilicus Urbis Romae, de navel van de stad. Dit was ooit het symbolische middelpunt van Rome en het Romeinse rijk en vanuit hier werden waarschijnlijk de afstanden van alle uitwegen gemeten. Uiteraard ooit een met marmer en travertijn bekleed monument, nu nog een stapeltje oude bakstenen. Van de meetkunde een kleine stap naar de sterrenkunde en een andere U, vandaag bezocht ik een tentoonstelling over de wetenschap tijdens Paus Urbanus VIII in het Palazzo Barberini. Urbanus was ooit bevriend met Galileo Galilei, maar heeft hem later toch laten vallen en levenslang huisarrest gegeven vanwege zijn heliocentrische ideeën (niet de aarde, maar de zon is het middelpunt van ons zonnestelsel ). Er waren in het paleis dat Urbanus liet bouwen een paar mooie U’s te vinden, of waren het toch V’s?