T — In de hoogtijdagen van het Romeinse Rijk was het alfabet dat werd gebruikt om inscripties te kappen op monumenten ontwikkeld tot een harmonieus hoogtepunt: de Capitalis Monumentalis. Deze lettervormen zijn te vinden op de Zuil van Trajanus en de boog van Titus. Laat het nu net de dag van de T zijn! De Zuil van Trajanus is een bijna 30 meter hoge triomfzuil. Een soort doorlopend stripverhaal waarop veldtochten van Trajanus in Dacië staan afgebeeld. Binnenin bevindt zich een wenteltrap waarmee naar boven geklommen kan worden. Dat is helaas niet publiekelijk toegankelijk. Onderaan op de voet staat boven het deurtje naar de wenteltrap een inscriptie die veelvuldig gebruikt is als inspiratie voor lettertypes, met de beroemdste de Trajan uit 1989 van Carol Twombly. Dat lettertype is gebruikt voor allerlei films (Titanic, Bodyguard) en ik heb het zelf ook gebruikt voor de vormgeving van hoofdstuktitels in het boek Via Roma van Willemijn van Dijk over het ontstaan van Rome (uitverkozen tot een van de Best Verzorgde Boeken 2016). Ik wilde natuurlijk die letters ook graag eens van dichtbij bekijken, dus had het dagje Forum via wat andere T’s zoals het Tabularium, de Domus Tiberius en de Boog van Titus zo gepland dat de route bij de zuil eindigde, wetende dat het gedeelte waar je de letters goed kunt zien eigenlijk niet toegankelijk is. Maar het was een regenachtige dag en ik sprak net de goede beveiliger aan, waardoor ik bij hoge uitzondering toch even oog in oog mocht staan met deze voor ontwerpers beroemde inscriptie. Volgens letterschilder Edward M. Catich die zijn leven lang gefascineerd was door deze Trajanus-kapitalen: ‘the noblest of all letter forms, despite centuries of efforts at letter improvement, invention, and innovation. […] one cannot avoid praising it as a staggering monument of supercalligraphy. It is simply phenomenal.’ (Met dank aan artikel van Mathieu Lommen, Allard Pierson). Later op de dag ben ik nog de Tiber overgestoken naar Trastevere voor een lekkere tramezzino!